Aslında tek bir deney metodu yok. Genel anlamda deneyin yapılış tarzı aynı olmasına rağmen detaylarda farklılıklar olabilir. Burada bizim kullandığımız detayları tanıtmaya çalışacağız..
Deneyler aydınlık ortamda yapıldı. Ancak okuduğumuz makalelere göre civcivlerde yapılan davranış çalışmaları loş bir ortamda yapılır.
Deney, civcivler 1 günlük iken yapılır. Yumurtadan yeni çıkmış veya 2 günlük bir civcivle deney yapılamaz.
Civcivler laboratuara getirildiğinde kutulara dağıtılır. Civcivlerin karışmaması için numaralandırma yapılır(şekil1). Bu işlem flaster üzerine asetat kalemiyle numara yazılarak yapılır. Civcivlerin bacaklarına görünür şekilde yapıştırılır.
1 gün sonra (civcivler 1 günlükken) civcivler 2şerli gruplar halinde ayrı kutulara alınır ve 10 dk alışmaları için beklenir(şekil2). Deneyde kayıt alınacağı için tek veya çift(tercihe bağlı) numaralı civcivlerin sırtlarının hafif renklendirilmesi civciv numaralarının tanınması açısından büyük kolaylık sağlamaktadır. Daha sonra deneme testlerine geçilir.
Başlangıç olarak civcivlere deneme testleri yapılır. Burada civcivlere 30 sn. boyunca sulu beyaz boncuk gösterilerek gagalama latensleri (ilk gagalama saniyesi) ve gagalama sayısı (kaç kez gagaladığı) kaydedilir. Ayrıca eğer bu süre zarfında civcivin dikkati dağılırsa boncuk kutunun kenarlarına vurulup civcivin dikkati boncuğa çekilir. Deneme testleri 3 kez yapılır ve her deneme arasında 10dklık bir zaman bırakılmalıdır. Deneme testlerinin birinde gagalamayan civcivler atılır ve bir daha kullanılmazlar.
Daha sonra öğretme deneyine geçilir. Eğer madde enjeksiyonu yapılacaksa (örn: L-Arginin, SF vs..) öğretme deneyinden 5 dk. önce yapılır. Öğretmede madde olarak metilantrenilat (MetA) (şekil) kullanılır. Bu madde kendine has kokusu olan acı bir maddedir ve civcivlerde tiksinme yaratır. Civcivler tiksinme belirtisini gagalarını yere sürterek veya kafalarını sallayarak belli ederler. Zaten deney gözlemcilerinin tiksinmeyi belirlemesi çok kolaydır çünkü normal civciv davranışlarından çok farklıdır. Öğretme makalelere göre 1 kez yapılır ancak biz kontrol gruplarımızda 1 kez öğretmede verimli sonuçlar alamadık. Bu sebeple öğretmeyi 2 ye çıkardık. Beyaz boncuk MetAya batırılır ve aynen deneme testlerindeki gibi civcivlere 30 sn boyunca muamele edilir, tiksinmeyi gösterdikleri saniye kaydedilir. Normalde 1 kez öğretme burada bitmektedir ancak 2 öğretmeli deneyde civcivlere 10dk. sonra 30 sn boyunca krom boncuk ile muamele edilir. Burada latens ve gagalama sayısı kaydedilir ve hemen ardından beklemeden tekrar MetAlı beyaz boncukla 30sn. boyunca öğretme yapılarak latens kaydedilir. Normal olarak 1. öğretmede öğrenen civciv beyaz boncuğu görünce ya geri geri kaçar ya da tiksinme belirtilerini yeniden gösterir. Bu sebeple zaten ondan latens alınamaz. 2. öğretmede MetA ile muamele saati kaydedilir çünkü bundan sonraki deney aşamaları hep bu zamana bağlı kalınarak yapılacaktır.
İlk deneyi MetA muamelesinden 10 dk. sonra yaptık. Burada ilk önce sulu beyaz boncuk göstererek civcivlerin latensleri ve gagalama sayıları kaydedilir, sonra hemen ardından krom boncuk ile muamele edilerek latens ve sayı kaydedilir. Bu deney civcivlerde kısa süreli hafızayı belirtmesi için ön bilgi niteliği taşır.
İkinci deneyi MetA muamelesinden 30dk. sonra yaptık. Deneyin işleyişi aynen ilk deney gibidir. Bu deney civcivlerde orta süreli hafızayı belirtesi için ön bilgi niteliği taşır.
Üçüncü deneyi ise MetA muamelesinden 24 saat sonra yaptık. Deneyin işleyişi aynen ilk deney gibidir. Bu deney civcivlerde uzun süreli hafızayı belirtmesi için ön bilgi niteliği taşır.
Deneylerin yapılma süreleri çalışan kişiler tarafından belirlenebilir.Örneğin deneyler 10dk, 30dk. ,1 saat , 3 saat ve 24 saat olarak ayarlanabileceği gibi bizim yaptığımız tarzda 10dk, 30dk ve 24 saat olarak da ayarlanabilir.
Madde grupları (örn. L-Arginin,SF vs...) her sayıda civcivden oluşabilir ancak 6dan yukarı olması sonuçların doğruluğu açısından önemlidir. İdeal gruplar 10-15 civciv arasıdır.